Οι Δρόμοι του Μεταξιού ήταν ένα πολύπλοκο δίκτυο χερσαίων διαδρομών οι οποίες συνδέονταν μεταξύ τους , εκτείνονταν σε ολόκληρη την Ασία και συνέδεαν τις μεγάλες ξακουστές πόλεις της Κίνας με τις αντίστοιχες της Ινδίας, τις μυθικές πολιτείες της Κεντρικής Ασίας έως τα μεγάλα και ξακουστά λιμάνια και πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου.

Περνούσε από την Ινδία, την Περσία ( Σούσα) , το Ιράκ ( Βαγδάτη) , το Αφγανιστάν ( Καμπούλ) , την Συρία (Παλμύρα), την Αραβία και έφτανε έως την Μεσόγειο, την Ελλάδα και την Ιταλία. Το εμπορικό αυτό δίκτυο άνθισε κυριολεκτικά για χιλιετίες. Αναπτύχθηκε από την κινέζικη αυτοκρατορία των Χαν περίπου από το 130 π.χ και εξής ( στα χνάρια παλαιότερων εμπορικών δρόμων που χρησιμοποιούνταν από το 500 π.χ και κατά τον μύθο πιθανόν από το 2000 π.Χ.),  και δεν εγκαταλείφθηκε παρά στα μέσα του 15ου αιώνα μ.Χ , μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης.

Η ονομασία Δρόμος του Μεταξιού δεν ήταν γνωστή στην αρχαιότητα. Την ονομασία την έδωσε ένας Γερμανός ταξιδευτής, επιστήμονας και γεωγράφος το 1877 ονόματι Ferdinand von Richthofen παίρνοντας το όνομα από το πιο προσοδοφόρο προϊόν που διακινούσαν τα καραβάνια της περιοχής δηλαδή το μετάξι.

Ο δρόμος είχε μήκος πάνω από 6.400 χιλιόμετρα και μέσω αυτού διακινούνταν πολλά αγαθά όπως μπαχαρικά, γυαλί, πορσελάνη, πολύτιμοι λίθοι και άλλα. Τα αγαθά μεταφέρονταν από ομάδες εμπόρων σε άλλες ομάδες πάνω σε καμήλες, άλογα, ακόμα και με τα πόδια.

Ωστόσο οι δύσκολες κλιματολογικές και εδαφολογικές συνθήκες σε συνδυασμό με την παρουσία πολλών ληστών έκαναν τον Δρόμο του μεταξιού εξαιρετικά επικίνδυνο για τα καραβάνια των εμπόρων.

Οι κίνδυνοι αυτοί στους χερσαίους δρόμους έστρεψαν το εμπόριο ήδη από τον 1ο αιώνα π.Χ. προς την θάλασσα δημιουργώντας έναν παράλληλο θαλάσσιο Δρόμο του μεταξιού που συμπλήρωνε τον χερσαίο Δρόμο. Ο Ινδικός ωκεανός έγινε ένας θαλάσσιος διάδρομος που ένωνε τον Ρωμαϊκό κόσμο με τα λιμάνια της Ινδίας και τα παράλια της Κίνας. Το έργο των γεωγράφων και η αξιοποίηση των μουσώνων διευκόλυναν την ανάπτυξη των θαλασσίων αυτών δρόμων.

Η πολιτισμική σημασία του Δρόμου του μεταξιού

Εκτός από την τεράστια εμπορική του σημασία ο Δρόμος του μεταξιού είχε και μεγάλη πολιτισμική, θρησκευτική και πολιτική αξία. Μέσα από το δίκτυο αυτό διαδόθηκαν οι πολιτισμικές και θρησκευτικές επιρροές από την Κίνα προς άλλες χώρες και αντίστροφα.

Έτσι εξαπλώθηκαν οι διδαχές του Βουδισμού, του Ισλάμ και του Χριστιανισμού , οι τέχνες ,η φιλοσοφία, οι επιστήμες, η γλώσσα, η αρχιτεκτονική και γενικά ότι κουβαλούσαν οι έμποροι στο ταξίδι τους. Μεγάλες κινεζικές εφευρέσεις όπως το χαρτί, η εκτύπωση, η πυξίδα, η πυρίτιδα, η διαδικασία αναπαραγωγής του μεταξοσκώληκα και επεξεργασίας της κλωστής επεκτάθηκαν γρήγορα επιταχύνοντας την ανάπτυξη ολόκληρου του κόσμου.

Ο Δρόμος του Μεταξιού εδραίωσε τους δεσμούς του πολιτιστικού διαλόγου και του πνεύματος της συνύπαρξης των λαών. Οι δεσμοί αυτοί, απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε πρόοδο, ήταν ότι έμεινε στο πέρασμα των αιώνων,  η μεγάλη κληρονομιά του Δρόμου του Μεταξιού. Ο Δρόμος του Μεταξιού δεν έπαψε ποτέ να λειτουργεί στην παγκόσμια ιστορία ως δρόμος επικοινωνίας λαών και πολιτισμών, ως αρτηρία ανταλλαγής ιδεών, επιστήμης, γλώσσας και λογοτεχνίας.

Διάδοση ασθενειών

Μέσα όμως από τον Δρόμο αυτό διαδόθηκαν σε όλον τον κόσμο και θανατηφόρες ασθένειες που περιορίζονταν έως τότε σε συγκεκριμένα μέρη και οδήγησαν σε έντονες παγκόσμιες δημογραφικές αλλαγές.

Κλείσιμο του Δρόμου του Μεταξιού

Με την εγκαθίδρυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το εμπόριο μεταξύ Ανατολής και Δύσης ανακόπηκε με αποτέλεσμα ο Δρόμος του μεταξιού να παρακμάσει. Το κλείσιμο ουσιαστικά του δρόμου και η ανάγκη για εμπορική επέκταση οδήγησε στα ταξίδια των μεγάλων θαλασσοπόρων και την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου τον 15ο και 16ο αιώνα.

Την αναβίωση του Θρυλικού Δρόμου του Μεταξιού επιθυμεί να επιτύχει η Κίνα μέσω ενός μεγαλόπνοου προγράμματος  που θα ενώνει την Ασία με την Ευρώπη. Οι νέοι Δρόμοι του  Μεταξιού θα είναι τρεις και θα ενώνουν την Αφρική, την Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη δημιουργώντας τρία νέα κανάλια επενδύσεων και εμπορίου μεταξύ 60 χωρών και 4 δισεκατομμυρίων ανθρώπων των εμπλεκόμενων χωρών. Η πρωτοβουλία αυτή με την ονομασία  “Μία ζώνη ένας  δρόμος” “ One belt one Road”  χωρίζεται σε 3 τμήματα:

Χερσαίος Δρόμος του Μεταξιού

Ο χερσαίος Δρόμος του Μεταξιού “Land Silk road” ο οποίος θα αναβιώσει κατά ένα μέρος τον πανάρχαιο Δρόμο του Μεταξιού, θα ξεκινά από το Σιάν της Κίνας  θα διασχίζει το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Πακιστάν,  το Αφγανιστάν, το Ιράν, την Τουρκία, την Ελλάδα κ.τ.λ.  και θα φτάνει στην Ευρώπη.

Ο Θαλάσσιος δρόμος του Μεταξιού 

Ο θαλάσσιος Δρόμος του Μεταξιού  “Maritime Silk road”  θα συνδέει τα κινεζικά λιμάνια με τις Ινδικές Θάλασσες, την Αραβική Θάλασσα, την Ερυθρά Θάλασσα, τη Μεσόγειο Θάλασσα, την Ινδονησία, την Σρι Λάνκα, την Κένυα και την Ελλάδα.

Ο Ψηφιακός δρόμος του Μεταξιού

Ο ψηφιακός Δρόμος του Μεταξιού “ Digital or Online Silk Road” θα συνδέει σε κοινή ψηφιακή πλατφόρμα τα μέλη και όλες της περιοχές παγκοσμίως που ενδιαφέρονται για τις ευκαιρίες στις επενδύσεις και το εμπόριο, που ο σύγχρονος δρόμος του Μεταξιού θα  δημιουργήσει.

Τα μεγάλα επενδυτικά προγράμματα, που ενώνουν την Ασία με την Ευρώπη, προβλέπουν μεταξύ άλλων την κατασκευή δρόμων, σιδηροδρόμων, λιμένων και αερολιμένων, ενώ προϋποθέτουν έναν μεγάλο βαθμό πολυεπίπεδης συνεργασίας της Κίνας με γειτονικά και όχι μόνο κράτη.   Σε αυτό το σχέδιο θα εμπλακούν δεκάδες χώρες με συνολικό πληθυσμό άνω των 3 δις ανθρώπων. Προτεραιότητα θα δοθεί στις επενδύσεις σε τηλεπικοινωνίες και στο Internet, στις μεταφορές, στις υποδομές, στην ενέργεια, στη διευκόλυνση του εμπορίου, στην οικονομική συνεργασία και στην ανταλλαγή κουλτούρας των διαφορετικών πολιτισμών.

Αδυναμίες

Ωστόσο έντονος είναι ο προβληματισμός σχετικά με την προστασία και την ασφάλεια των έργων σε ασταθή πολιτικά και κοινωνικά κράτη,  γεγονός που μπορεί να καθυστερήσει ή και να ματαιώσει την αναβίωση του αρχαίου Δρόμου του Μεταξιού.

Η Ελλάδα από την Μινωική Εποχή ήταν βασικός διακινητής εμπορευμάτων και υπηρεσιών στη Μεσόγειο. Με τον Δρόμο του Μεταξιού είναι ευκαιρία να ανακτηθεί και πάλι αυτός ο ρόλος και η Μεσόγειος Θάλασσα να εξακολουθήσει να αποτελεί εμπορικό κέντρο διεθνούς σημασίας όπως συνέβαινε τις τελευταίες χιλιετίες. Το λιμάνι του Πειραιά τότε θα είναι κομβικό σημείο, που θα ενώνει την Ανατολή με την Ευρώπη.

Η Ελλάδα με μια οικονομία σε κρίση μπορεί να αποτελέσει χώρα υποδοχής επενδύσεων λόγω της γεωπολιτικής της θέσης. Γι’ αυτό το λόγο έχει  το πλεονέκτημα να συμμετάσχει και στους τρεις δρόμους του μεταξιού. Τον χερσαίο, τον θαλάσσιο και τον ψηφιακό. Οι Έλληνες παραγωγοί θα προωθήσουν τα προϊόντα τους σε νέες αγορές με αποτέλεσμα την αύξηση των εσόδων τους και κατ’ επέκταση την αύξηση της ζήτησης και την μείωση της ανεργίας. Θα προσελκυσθούν τουρίστες τόσο από την  Κίνα όσο και από τις χώρες του Δρόμου του Μεταξιού. Τέλος, ο Δρόμος θα αναβαθμίσει την οικονομική και στρατηγική  θέση της Ελλάδας για το μέλλον.

Το Διεθνές επιμελητήριο για τον Δρόμο του Μεταξιού ( Silk Road of Chamber of International Commerce– SRCIC) ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2015. Απαρτίζεται από εμπορικές ενώσεις και επιμελητήρια των χωρών του Δρόμου του Μεταξιού. Είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός με μέλη 61 χώρες από όλο τον κόσμο, που αναπτύσσει κοινά επενδυτικά σχέδια για το μέλλον των χωρών αυτών.

Το Εμπορικό Επιμελητήριο της χώρας μας είναι από τα ιδρυτικά μέλη του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου του Δρόμου του Μεταξιού.

Το SRCIC στοχεύει στην διευκόλυνση της επιχειρηματικής, εμπορικής, οικονομικής συνεργασίας, στην ανταλλαγή κουλτούρας των διαφορετικών πολιτισμών και της βιώσιμης ανάπτυξης των μελών του.

Η SRS co. θέλοντας να αξιοποιήσει την ευκαιρία της αναβίωσης των Δρόμων του Μεταξιού μπαίνει δυναμικά στον ψηφιακό Δρόμο του Μεταξιού προβάλλοντας, κύρια, τον πολιτισμό της Ελλάδας αλλά παράλληλα και αυτόν των χωρών του Μεταξιού. Λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που βιώνει έντονα και η χώρα μας, θεωρούμε πως ένα από τα ισχυρότερα μέσα ανάκαμψης της οικονομίας της είναι η ανάπτυξη του πολιτιστικού καθώς επίσης και του τουριστικού τομέα. Για το λόγο αυτό η εφαρμογή μας έχει ως κύριο στόχο την προβολή του ελληνικού πολιτισμού και την αναγνώριση της σπουδαιότητας του, τόσο από αλλοεθνείς, όσο και από τους ίδιους τους Έλληνες.